door HANS-PAUL ANDRIESSEN
NIEUWKOOPSE PLASSEN - Het is de eerste keer dat boswachter Jurriaan van Leeuwen zijn collega's op beschuit met muisjes trakteert. Niet dat hij zelf vader is geworden. Het is om te vieren dat het otterpaartje in de Nieuwkoopse Plassen voor twee nakomelingen heeft gezorgd. De beschermde visotter is uiterst zeldzaam. Groot feest bij Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland en Natuurmonumenten in Nieuwkoop toen bij het uitlezen van de zes otter-webcams in de Nieuwkoopse Plassen eerst een opname opdook met twee otters en daarna eentje met zelfs drie otters.
„Bij de beelden van de twee otters vermoedden we al dat het om jongen ging, want otters leven solitair. Alleen in de paartijd zoeken ze elkaar even op en na de daad maakt het mannetje zich meteen uit de voeten," vertelt boswachter Jurriaan van Leeuwen van Natuurmonumenten. „Toen we op een andere opname naast die twee nog een derde otter opdook, wisten we het zeker: dit is een moeder-otter met twee jongen. Dat is geweldig nieuws."
De Nederlandse otterkenner en actievoerder Addy de Jongh (ondermeer bekend van stichting Otterstation Nederland) reageert vanuit Israël euforisch op het prille geluk. „Is het echt waar? Ik kan het bijna niet geloven. Dit is echt groot nieuws. Ik ben sprakeloos."
De Jongh is een van de drijvende krachten achter de herintroductie van de otter in Nederland en is wereldwijd betrokken bij beschermingsprogramma's voor de otter.
De verbazing van De Jongh wordt niet gedeeld door de boswachters van Natuurmonumenten. „Uit het dna verkregen uit otteruitwerpselen wisten we in de zomer dat er, hoewel er drie otters in de regio waren doodgereden, in het gebied nog een mannetje en een vrouwtje leefden. En als wij de uitwerpselen kunnen vinden, dan kunnen de otters dat in elk geval. En zo weten het mannetje en het vrouwtje elkaar te vinden." Wie de beelden bekijkt op You-tube ziet geen snoezige, pluizige baby-otters, maar al redelijk grote dieren. „De jongen worden blind geboren in een nest. Pas na vijf weken gaan de oogjes open. De jongen blijven zeker drie maanden in het nest, vandaar datje op de camerabeelden al behoorlijk grote dieren ziet. Deze jongen gaan met de moeder mee om voedsel te zoeken. Zo ontdekken ze het territorium. Otters kunnen twee tot drie jongen krijgen. Het is niet helemaal uitgesloten dat er nog een derde jong is, dat zich nog niet door de webcams heeft laten vangen. Misschien duikt dat jong later nog op camerabeelden. Dat zou helemaal geweldig zijn."
Ongeveer eens in de vijf weken gaat de Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland langs de camera's. „Het uitlezen van de beelden is een heel werk Het gaat soms om 500 of 600 opnames van 30 seconden. Bij elke beweging gaat de camera aan: dan zie je weer een muis lopen, dan weer een gans. Of door de wind beweegt een tak. Dat scannen is monnikenwerk."
Het vrouwtje houdt met gefluit contact met haar jongen. „Vorig jaar zijn in Friesland drie melkgevende otters doodgereden. Door op een otterfluitje te blazen is het twee keer gelukt de jongen van de overreden dieren terug te vinden."
Otters leven in territoria, waar ze geen indringers dulden. Volgens Natuurmonumenten bieden De Nieuwkoopse Plassen ruimte aan een of twee mannetjes en aan iets meer vrouwtjes. „De jongen zullen straks een eigen territorium moeten zoeken en bevechten. Dat is gevaarlijke periode omdat de leefgebieden, zeker in de Randstad, geïsoleerd liggen. Zeker 90 procent van de jonge mannetjes wordt overreden bij het zoeken van een nieuw territorium."
'Otterproof'
De gezinsuitbreiding maakt het nog eens extra noodzakelijk om enkele doorgaande wegen langs de Nieuw-koopse Plassen 'otterproof' te maken. Vorig jaar zomer plaatste Natuurmonumenten zelf vier let-op-overstekende-otters-borden aan de Ziende en de Uitweg. „Eind juni gaat de provincie Zuid-Holland rasters (hekjes) aanbrengen aan de Uitweg, zodat de otters niet meer zomaar de weg op kunnen rennen. Daarna worden tunnels aangelegd, Wanneer is nog de grote vraag," zegl Jurriaan van Leeuwen.
Sinds begin 2014 zijn er in de regie drie otters doodgereden: een in februari 2014 op de A12 bij Gouda, een in augustus 2014 op de A44 ter hoogte van Oegstgeest en in januari 2015 werd een doodgereden otter gevonden bij de Hazekade in De Meije.
In heel Nederland werden in 2014 zeker 41 otters overreden op een populatie van naar schatting 140 dieren. Wat het extra pijnlijk maakt is dat op sommige wegen (hotspots) eerst een aantal otters is gesneuveld voordat de wegbeheerder tot actie overging.
Vorig jaar november boekte stichting Das & Boom en stichting Otterstation Nederland een belangrijke overwinning op de Nederlandse Staat bij de Raad van State.
Die bepaalde dat de Staat verplicht is om 21 van die hotspots voor otters op te lossen.
De geboorte van de otters in Nieuwkoop betekent een duwtje in de rug voor de zogeheten 'Otterchallenge'. Hierin werken Natuurmonumenten, stichting Otterstation Nederland, stichting Vrienden van de Otter, Staatsbosbeheer en nog een reeks natuurorganisaties samen aan innovatieve oplossingen om de otter in Nederland te helpen overleven.
In 2020 moeten er in Nederland duizend otters leven.
Voor het eerst na 40 jaar weer otterjongen
Het is 40 jaar gelden dat in Zuid-Holland voor het laatst otters waren geboren. In Nederland was het dier in 1988 uitgestorven door onder meer de slechte kwaliteit van het oppervlaktewater, het oprukken van bebouwing en de aanleg van wegen. In 1992 werd het be¬schermde dier geherintroduceerd in het natuurgebied Weerribben-Wieden in Friesland en Overijssel. Het ging om tientallen paartjes uit Polen en Rusland. Nakomelingen op zoek naar nieuwe territoria verspreidden zich daarna over Nederland. Eind 2013 waren er aanwijzingen dat de otter zich ook in de Nieuwkoopse Plassen had gevestigd.
Otters zijn nachtdieren, erg schuw en laten zich bijna nooit zien. Binnen twee weken nadat de zoogdierenwerkgroep camera's had opgehangen was het raak. „Op de eerste beelden stond alleen een staart en een rug. Toen stond ons leven op zijn kop," zegt Jurriaan van Leeuwen van Natuurmonumenten.
https://www. youtube.com /watch?v=hb QHXzeT12l
ZEGVELD - De afdeling Hollands Midden van vakbond FNV-bouw huldigt vandaag een groot aantal jubilarissen. Ze zijn 25 tot 60 jaar lid. De huldiging wordt verzorgd door regio bestuurder Kirsten Smit. De feestavond van de vakbond begint om 20.00 uur in het Milandhof. Dit is de laatste keer dat de huidige afdeling een feest houdt. Vanaf volgend jaar gaat de afdeling op in een nieuw te vormen lokaal netwerk van FNV.
ZEGVELD - Muziekvereniging Kunst na Arbeid maakt op Koningsdag vanaf 08.25 uur vanaf de Milandhof een rondje door het dorp. Bij basisschool Jorai sluiten de schoolkinderen aan. Om 08.45 uur is de aubade voor de Milandhof. Zegvelders met een Koninklijke onderscheiding mogen tijdens de aubade op het bordes te staan. Vanaf 09.15 uur begint het spellenciruit. Om 10.30 uur begint de fietspuzzeltocht van de Oranjevereniging, tijdens welke rebusvragen moeten worden opgelost. De route is tot 11.30 uur verkrijgbaar. Het antwoordformulier inleveren kan tot 18.00 uur bij Gijs van Brenk aan de Korensloot 70. Om 14.00 uur beginnen rond het water bij de Molenweg en de Julianalaan de Volksspelen, met onder andere de bungeerun en de kruiwagenrace. Om 19.00 uur begint de 9de Zegveldse Prutrace op weilanden bij de Middenweg en de Rondweg. De brandweer spoelt de deelnemers bij de finish af.
ZEGVELD - Om 8.00 uur luiden in Zegveld de klokken voor Koningsdag en een half uurtje later start de rondgang door het dorp. Muziekvereniging "Kunst na Arbeid" vertrekt vanaf de Milandhof, bij basisschool Jorai sluiten de schoolkinderen aan. Kinderen uit Zegveld en De Meije die naar andere scholen gaan, worden ook uitgenodigd in de optocht mee te lopen. Zij kunnen zich bij de school opstellen. Voor de Milandhof is rond kwart voor 9 de aubade door de schoolkinderen en inwoners en om kwart over negen start het spelencircuit. Wie van fietsen houdt kan tussen 10.30 en 11.30 uur meedoen aan de fietspuzzeltocht, geschikt voor jong en oud.
De volksspelen (14.00 uur) worden gehouden rond het water bij de Molenweg-Julianalaan. Doe mee aan bijvoorbeeld de duoklomprace of de bungeerun. Iedereen die de basisschool verlaten heeft kan om 19.00 uur meedoen aan de Prutrace. Die wordt gehouden op stukken weiland in de hoek Middenweg/Rondweg. Deelnemers leggen een parcours af met hindernissen. Meer op: www.zegveld.net
Superfood gedijt prima op drassige percelen in het Groene Hart
ZEGVELD - Cranberrysap, cranberryjam, cranberrycapsules, cranberry met zuivel en gewoon losse cranberry's. De vitamine-C-rijke besjes zijn niet meer aan te slepen sinds ze door trendy foodcoaches worden aanbevolen als powerfood. Behalve dat ze supergezond zijn, kan de cranberryteelt ook een remedie vormen tegen het probleem van de bodemdaling in natte delen van het Groene Hart.
door HANS-PAUL ANDRIESSEN
Zo'n 25 melkveehouders kwamen begin dit jaar af op een informatie-avond over de teelt van cranberry's. Die belangstelling vormde voor het Veenweiden Innovatie Centrum (VIC) in Zegveld aanleiding om een cursus cranberryteelt te starten. En omdat er geen betere leerschool dan de praktijk is, is er dit weekeinde in Zegveld een weiland onder water gezet om er de eerste cranberry's uit het Groene Hart te gaan telen.
"Het is mogelijk cranberry veld te gebruiken voor waterberging. Joke Stoop"
Texel, Vlieland en Terschelling. Daar denk je het eerst aan bij cranberry's uit Nederland. Niet aan het Groene Hart. Het idee is gekomen bij het brainstormen over de toekomst van de melkveehouderij in het veeweidegebied, het unieke gebied in het Groene Hart dat voor 10 tot 20 procent uit sloten, vaarten en ander water bestaat.
Om de bodemdaling tegen te gaan, wordt het waterpeil in de polders hoger gehouden dan in het verleden het geval was. Daardoor krijgen vooral boeren in de lager gelegen polders problemen: sommige percelen liggen zo laag dat ze te nat zijn voor beweiding van melkvee. Een deel van die lage percelen zou ook dienst kunnen doen als buffer-gebied voor de opslag van water in natte periodes. De behoefte aan bergingsgebieden is een direct gevolg van de klimaatverandering.
„Om die percelen toch te benutten en om verdere bodemdaling tegen te gaan, is de cranberryteelt een goed alternatief," vertelt innovatiemanager Joke Stoop van het Veenweide Innovatiecentrum (VIC). In een kleine border tegen de koeienstal staan een paar lage struiken met opvallend rode bessen. „De plant groeit snel uit en is een echte bodembedekker. De plant kan er goed tegen om in de winter een lange periode onder water te staan. Sterker nog; het is juist goed voor de plant, omdat haar concurrent gras daar niet tegen kan. Dat maakt het dus mogelijk een veld met cranberry's te gebruiken voor waterberging of regenwateropslag."
Naast de stal wordt een soort sawah aangelegd met kleine dijkjes, die het mogelijk maken het perceel gedeeltelijk onder water te zetten. Water uit de sloot wordt in het bassin gepompt. „We spelen hiermee in op de toekomst, zodat boeren zelf kunnen spelen met het waterpeil," zegt Joke Stoop. „We hebben een deel van de grasmat laten liggen, omdat we ook willen kijken of dat een goede methode is om onkruid tegen te gaan."
Eind mei worden de cranberry's geplant, die al woekerend een tapijt gaan vormen, vergelijkbaar met heide. „Je zou er zelfs schapen over kunnen laten lopen om het gras in toom te houden," suggereert Stoop. „Op Texel zijn hier goede ervaringen mee opgedaan."
Cranberry's zijn behoorlijk robuuste planten, die het goed doen op zure, natte veengronden. Ze vragen weinig arbeid: een plant gaat zeker 100 jaar mee en de boer hoeft niet met zware machines het land op.
Er zijn nauwelijks bestrijdingsmiddelen nodig, maar de vraag is wat de beste methode is om de grasgroei (onkruid) tegen te gaan. Het VIC gaat experimenteren met strooisellagen van hennepvezels en olifantsgras en met het sturen van het waterpeil.
Het enige - maar zeker niet onbelangrijke - nadeel is dat het ongeveer vijf jaar duurt voordat er serieus kan worden geoogst. De boer moet dus lang wachten voordat hij iets van zijn investering terugziet. „Als er eenmaal geoogst kan worden, is de opbrengst aanzienlijk. We gaan ervan uit dat een hectare op de top van de productie 10 ton bessen oplevert," zegt Stoop. De marktprijs ligt op 2,5 euro per kilo, dus per hectare is de bruto-opbrengst 25.000 euro. Er zijn twee methoden om cranberry's te oogsten: de natte en de droge oogst. Bij de natte oogst worden velden onder water gezet en worden de bessen met speciale machines losgemaakt van de struik waardoor ze gaan drijven en vervolgens worden weggevangen. Deze methode wordt vooral toegepast in Amerika en Canada.
Wilde rijst
De droge oogst kan handmatig, met een plukbak, of machinaal. In Nederland wordt meestal de droge oogst toegepast. Een Terschellinger teler past ook de natte methode toe.
Het innoveren in het Groene Hart stopt niet bij de cranberry. Nu het VIC over een eigen sawah beschikt denkt Stoop ook na over de teelt van andere gewassen. Lisdodde en wilde rijst wordt onderzocht. Een ander alternatief naast melkveehouderij is visteelt in sloten, aangelegde vijvers of sawahs. Maar de melkveehouderij hoeft niet op de lijst van beschermde landschappen, verzekert Stoop. „Melkveehouderij zal altijd op de eerste plaats komen in deze regio."
ZEGVELD - Voor alle vrouwen uit Zegveld en omgeving is er donderdag een vrouwen/koffieochtend. Van 09.30 tot 11.00 uur wordt er doorgesproken over het thema 'Leven met Lef'. Spreekster is Hetty Lameris uit Ede. De vrouwen/koffieochtend is een initiatief van de PKN en wordt gehouden in Gasterij de Milandhof. Kinderoppas is aanwezig. Collecte bij de uitgang.
Steeds meer meisjes gaan op voetbal. Dewi de Jong (net 12) is al bezig aan haar derde seizoen bij SIVEO'60 in Zegveld. "Ik was eerst bang, maar het is superleuk".
ZEGVELD - Zestig jaar geleden werd in Woerden in de sociëteitszaal van de Dubbele Sleutel de fotoclub Iris opgericht. Ter ere van dat jubileum is er op 18 april een expositie bij Galerie 8x10 aan de Hoofdweg
in Zegveld. Van de huidige veertig leden is een foto uit zijn of haar beginperiode bij Iris te zien. De foto's zijn zaterdag tussen 10.00 en 16.00 uur te bekijken.
ZEGVELD - "Leven met Lef" is het thema van de vrouwen/ koffieochtend op 23 april. Van 9.30 tot 11.30 uur zijn alle vrouwen uit Zegveld en omgeving hartelijk welkom in Gasterij de Milandhof. Kinderoppas is aanwezig. Collecte bij de uitgang. Organisatie is in handen van PKN evang.com.
DE MEIJE - Femke Kempes van het Beeldeneiland en kunstdocent Annemarie van Hooff geven zondag 19 april de workshop Puur in de natuur. Iedereen die van sprokkelen houdt, kan het hart ophalen in deze
workshop. Van materialen die gevonden worden in de natuur wordt een kunstwerk gemaakt. Dit kunnen takken, draad, rivierklei of andere materialen zijn. Het worden vormen die geen sporen achter laten in het landschap. De
workshop is bij Buitenplaats De Blauwe Meije en duurt van 14.00 tot 16.45 uur. Deelname kost 30 euro. Aanmelden kan via 0172- 685438 of mail Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
www.deblauwemeije.nl
De Meije - Gasten van Buitenplaats De Blauwe Meije hebben de bed & breakfast in 2014 beoordeeld met het rapportcijfer 8,6. De eigenaren mogen een emaillen bordje aan de muur spijkeren met het getal erop in vette letters. Het gaat om een zogenoemde Award of Excellence van de populaire boekingsite Booking.com. De Blauwe Meije ligt aan het riviertje De Meije. De buitenplaats heeft naast de B&B ook een terras aan het water met homemade taarten, wisselende exposities in de galerie en de beeldentuin en ruimteverhuur voor trainingen, workshops en meetings.
door MARCO GERLING
ZEGVELD/KAMERIK - Hendrik-Jan R. (19 jaar) is gisteren door de Utrechtse rechtbank zwaarder gestraft dan verwacht, voor het dramatische ongeval op de Zegveldse Milandweg. Op 5 april vorig jaar kwam Kevin Vroege (18) uit Kamerik, een vriend van 'Henri' bij dit ongeluk om het leven.
De rechtbank koos voor een gevangenisstraf van 3 maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaar. Ook moet de bestuurder een werkstraf van 200 uur uitvoeren en kan hij autorijden voorlopig vergeten. Hij kreeg een rijontzegging voor tweeënhalf jaar opgelegd, waarvan een jaar voorwaardelijk. Met daarbij een extra lange proeftijd van vier jaar, waarin hij niet opnieuw in de fout mag gaan. „Vanwege de ernst van het ongeval, de jonge leeftijd van verdachte en zijn onervarenheid als bestuurder."
Als bestuurder had hij die zaterdagavond als enige een gordel om, toen het met een snelheid van minstens 115 kilometer per uur misging op de polderweg. De auto werd gelanceerd op een brug, waardoor twee mannen uit het voertuig werden geslingerd. Een van hen eindigde zwaargewond op het fietspad. De andere was Kevin, die in het water lag en niet meer te redden bleek. De jongens waren samen op weg naar een Grieks restaurant in Zegveld, toen het zo afschuwelijk misging.
De rechtbank besloot af te wijken van de gebruikelijke strafmaat, omdat de man uit Breukelen zijn verantwoordelijkheid heeft genomen en 'altijd eerlijk en open is geweest over zijn rol in het drama'. Maar ook omdat hij vanaf het begin af aan contact gehouden heeft met de 'onmetelijk leed toegebrachte' familie van Kevin. De rechtbank week vanwege jurisprudentie minder vergaand af dan de eis van de officier van justitie, die 40 uur minder werkstraf wilde. „Hij heeft zeer onvoorzichtig en te hard gereden."
ZEGVELD - Skledar & Brandwijk, de specialist in graf-monumenten, opent een winkel met voorbeelden in Zegveld.
Niets is zo moeilijk en emotioneel als het kiezen van een passende grafsteen of grafzerk voor het graf van een overleden dierbare. Goed en persoonlijk advies is dan zeer welkom. Bij Steenhouwerij Skledar & Brandwijk in Meerkerk weten ze dat als geen ander. Het familiebedrijf, opgericht in 1937, heeft bijna 80 jaar ervaring in het ontwerpen, maken en restaureren van grafmonumenten. De betrokken medewerkers helpen graag bij het kiezen van een juist ontwerp en tekst. De winkel in Zegveld is ter ondersteuning van de toonzaal in Meerkerk. In Zegveld staat een aantal mogelijkheden opgesteld, terwijl in Meerkerk op ruim 600 vierkante meter ruim 150 verschillende stenen staan opgesteld.
Naast de klassieke zerken, grafmonumenten en grafstenen zijn er ook voorbeelden van meer eigentijdse ontwerpen met glas en roestvast staal. "Zien en voelen wat het beste bij je past", vertelt adviseur Ad Lakerveld dat is het belangrijkste. www.skledar.nl
ZEGVELD - Tijdens het paasweekend waren boer Gerrit en boerin Jacoline uit Zegveld op pad om de Woerdense historische kaasmarkt te promoten. En dat deden ze, met veel plezier, in toeristische trekpleister de Keukenhof.
Op zaterdag 18 april gaat de kaasmarkt weer wekelijks van start, er worden dan scherpe deals gemaakt via het spel van het bekende 'handjeklap'.
Gerrit en zijn Jacoline hopen iedereen te kunnen verwelkomen op de kaasmarkt.
ZEGVELD - Met een klein groepje jongeren van de jeugdvereniging uit Zegveld gaat Stefan de Vink (24) vierentwintig uur paalzitten voor het Elim Center. Het Elim Christian Center is een organisatie in Polen waar bijvoorbeeld mensen met een verslaving of daklozen worden opgevangen. Ook geeft het centrum onder andere eten en kleding aan arme gezinnen. De Vink: "Wij doen elk jaar een actie voor een goed doel. Persoonlijk spreekt mij dit doel onwijs aan, omdat het doet wat daar echt hard nodig is. Ik vind het onwijs gaaf dat ik mijn bijdrage hier ook aan kan geven."
Het paalzitten gaat de groep doen van 1 mei om 13.30 uur tot zaterdag 2 mei om 13.30 uur. Dat doen ze boven een sloot. "Je moet het zien als een lange plank die boven het water is bevestigd. Hierop gaan we met tien jongeren een etmaal zitten. Elke twee uur krijgen we vijf minuten om eventjes de benen te strekken of voor een snelle plaspauze. Verder mogen we tijdens de actie gewoon eten en drinken, als we maar blijven zitten." Er is gelijktijdig met de actie op zaterdag ook een rommelmarkt voor hetzelfde doel. "In de middag, als de markt drukbezet is, hopen wij onze actie af te ronden." Voor de actie is de groep, hoe kan het ook anders, op zoek naar sponsoren. "Ik verwacht geen grote bedragen, alle kleine beetjes helpen. Als we er met z'n allen onze inbreng in stoppen kunnen we zoveel mensen de hulp bieden die daar keihard nodig is." Neem voor info over sponsoren contact op via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..